Begin juni schreef NRC een groot artikel over een vragenlijstonderzoek: “psychiaters zien weinig in behandelen middels beeldbellen”[1],[2]. Saillant detail: de vragenlijst was afgenomen onder psychologen. Onder de ondervraagden bevond zich niet één psychiater (of arts-assistent psychiatrie). De psychiaters was letterlijk niets gevraagd en zij moesten hun schijnbare mening over beeldbellen lezen in de krant.
Afgelopen dagen verscheen de zoveelste brandbrief over de Coronamaatregelen, nu specifiek in de geestelijke gezondheidszorg (ggz). Ditmaal kunnen de psychiaters lezen dat ze alarm slaan en tegen de lockdown zijn. Onder de ondertekenaars van deze brandbrief bevindt zich, naast allerhande niet-ggz-personeel als gelukscoaches, welgeteld één psychiater. Daarmee kan veilig gesteld worden dat de brandbrief niet de mening van de hele beroepsgroep vertegenwoordigt, integendeel.
Ja, het is waar. Psychiaters zien zichzelf graag als het hart van de ggz. Feit is dat de kleine 3.800 psychiaters (en circa 1.000 arts-assistenten) slechts een fractie vormen van de 92.400 mensen die volgens de meest recente CBS-cijfers werkzaam zijn in de ggz [3]. Naast psychiaters zijn er bijvoorbeeld verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten, psychologen, vaktherapeuten, groepsbegeleiders en pedagogen. Zonder deze mensen zou de ggz niet kunnen bestaan. Het is goed als wij psychiaters ons dat realiseren.
Nog beter zou zijn als dit besef meer terrein zou winnen. Met name in de media leeft het idee dat de ggz gelijkstaat aan de psychiatrie en vice versa. Als ergens ggz staat, zal dat wel over psychiaters gaan. Wellicht ook omdat dat een mooiere kop geeft. ‘Sommige behandelaren die deels werkzaam zijn in de ggz zijn tegen lockdown’ komt in chocoladeletters minder goed uit de verf dan ‘Psychiaters tegen lockdown’. Het zou de media desalniettemin sieren als hier meer zorgvuldigheid zou worden betracht. Als ‘de psychiaters’ ergens iets van vinden, zullen ze dat zeker kenbaar maken, zeker indien gevraagd. Bijvoorbeeld via de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP). Psychiaters steken hun mening doorgaans niet onder stoelen of banken.
Ondergetekende psychiater in opleiding bijvoorbeeld is het zat om niet-uitgevraagde en letterlijk ongefundeerde meningen van zijn beroepsgroep in de krant te moeten lezen. Oh en nu ik toch de vloer heb: ik vind beeldbellen doorgaans een prima alternatief, ik sla geen alarm en ik distantieer me van de brandbrief. Ik vermoed dat de rest van ‘de psychiaters’ er net zo over denkt, maar vraag het ze vooral.
[1] https://www.nrc.nl/nieuws/2020/06/08/behandelaars-ggz-zien-digitale-zorg-niet-zitten-a4002174
[2] https://www-tijdschriftvoorpsychotherapie-nl.proxy.library.uu.nl/archief/jaargang-2020-uitgave-4/11682/
[3] https://opendata.cbs.nl/#/CBS/nl/dataset/83738NED/table?ts=1596113452687