Dokter zoekt dokter (M/V)

Elk jaar kost suïcide aan bijna 1 miljoen mensen het leven. Voor elke suïcide zijn er bovendien veel meer mensen die proberen uit het leven te stappen (suïcidepoging). Een probleem waar ook artsen niet van gespaard blijven. De afgelopen maand verscheen er een review die de ernst van het probleem (en dan met name voor de jonge artsen in onze beroepsgroep) benadrukt en een RCT die het effect van web-based cognitieve gedragstherapie (wCBT) op preventie van zelfmoordgedachten bij artsen in opleiding naging.

De systematische review gaat over de prevalentie van depressie bij artsen in opleiding (Mata et al., 2015) en werd gepubliceerd in het JAMA. Zorgwekkend genoeg berekende men een prevalentie van depressie of depressieve klachten van 28.8% (20.9%-43.2%). Nog zorgwekkender is het stijgend voorkomen van depressie in de afgelopen jaren. De inspanningen die worden gedaan om de arbeidsomstandigheden te verbeteren hebben dus niet per definitie een verhoogd welzijn van de arts in opleiding tot gevolg. Integendeel: als de werkduur vermindert maar de omvang van het werk hetzelfde blijft, is het goed in te beelden dat dit mogelijk zelfs meer stress oplevert dan het kloppen van extra uren.

Er werd daarbij geen verschil gevonden tussen de heelkundige en niet-heelkundige disciplines. Men maakt terecht de kanttekening dat het merendeel van de depressieve klachten werd vastgesteld door zelfbeoordelingsvragenlijsten. Kortom, we mogen niet concluderen dat 1 op 3 artsen echt met een majeur depressieve stoornis rondloopt. Toch kan het mentaal welzijn van de arts kennelijk wat meer aandacht gebruiken. Niet alleen voor het welzijn van de jonge arts zelf, ook voor dat van de patiënten waarvoor de arts zorgt.

In longitudinale studies zag men bij het afstuderen als arts en starten aan de vervolgopleiding tot specialist een absolute toename van depressieve klachten van 15.8%. Op vlak van suïcide werd in eerder onderzoek een piek gezien bij het beginnen van de stages. Zelfmoordgedachten zouden gedurende de eerste 3 maanden van de stage verviervoudigen (Sen et al., 2010).

 

Een andere recente publicatie (eveneens in JAMA) bekijkt de effectiviteit van wCBT voor de start van het stagejaar ter preventie van suïcide (Guille et al., 2015). 199 studenten kregen ofwel wCBT ofwel kwamen ze in de controlegroep. Elk van de groepen werd gedurende 4 weken voor het start van  de stages 30 minuten per week aan het werk gezet. De wCBT groep doorliep online CBT modules en de mensen van de controlegroep kregen emails met algemene informatie over depressie, suïcidale gedachten en de lokale geestelijke gezondheidszorg. Doorheen het stagejaar werden de studenten van de wCBT groep elke 3 maanden gevraagd 1 van de modules te herhalen. De controlegroep kreeg zoals voor de start van de stage gewoon informatieve emails. De Patient Health Questionnaire-9 werd gebruikt om zelfmoordgedachten te beoordelen voor de start van de stage en daarna om de 3 maanden tijdens het stagejaar.

grafiek640

88% van de deelnemers van de wCBTgroep deed tenminste 1 van de 4 modules en 51% volgde alle modules. Op ten minste 1 moment gedurende het stagejaar had 12% van de studenten in de wCBT groep en 21.2% van de studenten in de controlegroep zelfmoordgedachten. Na aanpassing voor confounders bleek het relatief risico voor studenten toegewezen aan de wCBT groep 0.40 te zijn vergeleken met de controlegroep (p=0.03). De effect size van wCBT was 1.97, number needed to treat was 11.

Het wCBT-programma moet nog verder worden getest om te weten welke van de 4 modules het meest effectief zijn, maar gezien het ogenschijnlijk gunstig effect en de beperkte belasting stelt men voor wCBT-programma´s zoals deze een plaats te geven in de opleiding van artsen teneinde de kans op zelfmoordgedachten en daarmee ook zelfmoord te verminderen bij artsen in opleiding.

 

 

Aanrader – je kan de wCBT ook zelf eens uitproberen via deze link: https://moodgym.anu.edu.au/moodgym!

 

 

Referenties

Guille, C., Zhao, Z., Krystal, J., Nichols, B., Brady, K., & Sen, S. (2015). Web-Based Cognitive Behavioral Therapy Intervention for the Prevention of Suicidal Ideation in Medical Interns: A Randomized Clinical Trial. JAMA Psychiatry, 72(12), 1192–8. http://doi.org/10.1001/jamapsychiatry.2015.1880

Mata, D. A., Ramos, M. A., Bansal, N., Khan, R., Guille, C., Di Angelantonio, E., & Sen, S. (2015). Prevalence of Depression and Depressive Symptoms Among Resident Physicians: A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA, 314(22), 2373–83. http://doi.org/10.1001/jama.2015.15845

Sen, S., Kranzler, H. R., Krystal, J. H., Speller, H., Chan, G., Gelernter, J., & Guille, C. (2010). A prospective cohort study investigating factors associated with depression during medical internship. Archives of General Psychiatry, 67(6), 557–65. http://doi.org/10.1001/archgenpsychiatry.2010.41

Geschreven door:

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Ontvang maandelijks een update over de nieuwste artikelen van De jonge psychiater

Gerelateerde artikelen
Opmerking
Opmerking
Hoe zou je deze pagina willen beoordelen?
Heb je een opbouwende opmerking?
Volgende
Laat je e-mailadres achter als we contact met je mogen opnemen over je feedback
Terug
Inzenden
Bedankt voor het achterlaten van je opmerking!