Interventiestudies
In een fase 3 studie naar esmethadon – een N-methyl-D-aspartaat receptor antagonist met een lage affiniteit voor de opioïd receptor – voor de behandeling van depressie werd geen verschil gevonden in effectiviteit tussen additie behandeling met esmethadon of placebo. (N=227, Journal of Clinical Psychiatry).
Orale ketaminetabletten in een dosering van 180mg bleken veilig en effectief in het behandelen van lastig behandelbare depressie (TRD), zo liet een dubbelblinde RCT zien (N=231 patiënten met TRD; Nature Medicine).
Bij patiënten met schizofrenie of een bipolaire stoornis hebben probiotica gunstige effecten op darmmotiliteit en GI-klachten, zo toonde een dubbelblinde RCT aan (N=131 patiënten met schizofrenie of bipolaire stoornis; Schizophrenia Bulletin).
Op basis van een systematic review lijkt aripiprazol de meest effectieve partiële dopamine-agonist voor lastig behandelbare depressie (Journal of Clinical Psychopharmacology).
In een meta-analyse onder patiënten met een borderline persoonlijkheidsstoornis werd nauwelijks effect gevonden voor het gebruik van psychofarmaca (antipsychotica en anticonvulsiva) bij comorbide psychopathologie (respectievelijk depressieve en psychotische-dissociatieve symptomen, en depressieve en angst symptomen). Uitgaande van het GRADE systeem werd een very-low-certainty bewijs gevonden, dat wil zeggen met grote onzekerheid over de uitkomst. (22 trials, British Journal of Psychiatry).
Ook bij angststoornissen, obsessieve-compulsieve stoornis en post-traumatische stress stoornis zijn verschillende vormen van hersenstimulatie effectief, blijkt uit een netwerk meta-analyse Het gaat om diepe hersenstimulatie (DBS), elektroconvulsietherapie (ECT), transcraniele magnetische stimulatie (rTMS) en transcraniële direct current stimulatie (tDCS; 41 trials, N=1333, Journal of Affective Disorders).
GLP-1 Agonisten
Een nieuwe studie vindt geen bewijs voor verhoogd risico op suïcide bij gebruik van GLP-1 agonisten door gebruikers van dit middel (N=300k; JAMA Internal Medicine).
Semaglutide en liraglutide bleken geassocieerd met een verlaagd risico op stoornissen in gebruik van alcohol (N=227k patiënten met een stoornis in gebruik van alcohol; JAMA Psychiatry).
Echte wereld-studies
Bij patiënten met verschillende psychiatrische aandoeningen bleek onderhouds-ECT in een echte-wereldstudie geassocieerd met minder kans op terugval dan andere behandelingen (N=20.000 patiënten die ECT ondergingen; JAMA Psychiatry)
Bij de behandeling van depressie met ECT is een insultduur van 60-69 seconden meer dan twee keer zo effectief in het bereiken van remissie dan een insultduur van < 20 seconden; ook zijn antiepileptica geassocieerd met een kortere insultduur (N=7k; JAMA Network Open).
Vergeleken met orale olanzapine, zijn (in volgorde van afnemende effectiviteit) paliperidondepot elke 3 maanden, aripiprazoldepot, olanzapinedepot en clozapine effectiever in het voorkomen van terugval (N=131k patiënten met schizofrenie; JAMA Network Open).
Psychiatrie en Klimaat
Acute blootstelling, zeker wanneer het meerdere dagen achtereen betreft, aan luchtvervuiling (vooral van NO2) verhoogt het risico op schizofrenie tot ongeveer 4.3% en een ‘fraction attrituble to schizophrenia’ voor NO2 van 6.2% (N=800.000 opnames voor schizofrenie in 259 Chinese steden; JAMA Network Open).
Een umbrella review toont aan dat blootstelling aan vervuilde lucht van de psychiatrische aandoeningen vooral samenhangt met: dementie, schizofrenie en postpartumdepressie, terwijl blootstelling aan hoge temperaturen vooral met suïcide geassocieerd blijkt (N=284 individuele studies; World Psychiatry)
Epidemiologie
Nieuwe risicofactoren voor dementie (dus naast o.a. hoge bloeddruk, obesitas, DM, depressie, alcoholgebruik) zijn ook visusstoornissen en hoog LDL , blijkt uit een Lancet rapport (Lancet).
Neurowetenschappen
Antilichamen tegen de anti-NMDAR blijken bij patiënten met schizofrenie geassocieerd met minder negatieve symptomen en beter dagelijks functioneren, hetgeen de deur opent voor onderzoek naar de klinische betekenis van deze antilichamen bij schizofrenie (N=1114 patiënten met schizofrenie; Lancet Psychiatry).
Dankzij een twintig jaren durende studie van een enkel brein van een fruitvlieg zijn de 140 duizend hersencellen en 50 miljoen breinverbindingen en detail in kaart gebracht (Nature).
Genetica
In een mendeliaanse randomisatie studie werd aangetoond dat de totale vetinname in het dieet, vooral verzadigd vet, bijdroeg aan het risico op de ziekte van Alzheimer, onafhankelijk van andere voedingsstoffen. (UK biobank N=51 413, FinnGen Consortium N=307 112 + 309 154, British Journal of Psychiatry).
