Een beproeving van personalized medicine
De mens in zijn unieke context is oneindig complex. Toch? In epidemiologische studies blijkt in ieder geval veelvuldig dat je niet hele groepen met risicofactor x over één kam mag scheren: relevante subgroepen onderscheiden is belangrijk. In de klinische praktijk zie je dagelijks dat ieder mens een verhaal apart is. Vandaar de roep om personalized medicine. Intuïtief heel logisch. Toch las ik afgelopen week twee wetenschappelijke artikelen die bovenstaande wijsheid beproeven.
Positie in het gezin heeft geen invloed op persoonlijkheid.
In mijn omgeving zie ik dat eerstgeborenen schier ongelimiteerde aandacht van hun ouders krijgen. Alles is nog nieuw. Alles op de foto. Toen ik een boek met felicitatiekaartjes voor de geboorte van mijn oudere broer vond, vroeg mijn moeder zich met angst en beven af of ze dat bij mij ook nog ijverig gedaan had. Het derde kind daarentegen lijkt in mijn ogen vaak gezellig tussen de bedrijvigheid van een druk gezin haast als vanzelf op te groeien. Best een plausibele volksmythe dus dat je plek in het gezin van invloed is op je persoonlijkheidsontwikkeling. Maar het blijkt niet waar te zijn.
In een grote en methodologisch sterke studie analyseerden onderzoekers gegevens van Amerikanen (N=5240), Britten (N=4489) en Duitsers (N=10457) naar een relatie tussen hun plek in het gezin en hun persoonlijkheid. Er werd geen effect gevonden van geboortevolgorde op extraversie, emotionele stabiliteit, mildheid, consciëntieusheid of imaginatievermogen (ofwel, de Big Five persoonlijkheidsdimensies). Het verschil in intellect, dat al eerder gevonden was, werd overigens wel bevestigd: eerstgeborenen hebben een iets hogere intelligentie. Los van hun daadwerkelijke intelligentie, schatten niet-eerst-geborenen zelf hun intelligentie overigens een klein beetje lager in dan eerstgeborenen. Toch nog een klein psychologisch effect van een immer beterwetertje net boven je.
Terzijde: mijn moeder had ook van mij toch nog een boek met felicitatiekaartjes gemaakt.
Effecten fysieke en geestelijke mishandeling vergelijkbaar.
Auteurs van een groot onderzoek naar effecten van kindermishandeling schrijven: “Several widely held beliefs about child abuse and neglect may be incorrect. It is most commonly assumed that some forms of abuse (eg, physical and sexual abuse) are more harmful than others (eg, emotional abuse and neglect); other assumptions are that each form of abuse has specific consequences and that the effects of abuse differ across sex and race.” Bekende negatieve effecten van mishandeling zijn onder andere depressie, angst, eetstoornissen en suïcidaal gedrag.
Het onderzoek gebeurde jaarlijks voor vijftien opeenvolgende jaren, onder ruim N=2292 Amerikaanse kinderen tussen de 5 en 13 jaar. Deze kinderen namen deel aan een zomerkamp voor kinderen van ouders met een laag inkomen. Bij iets meer dan de helft was er sprake van gedocumenteerde kindermishandeling. Er werd gebruikt van ‘multi-informant’ dataverzameling over gedrag, emoties en temperament. Daardoor waren er gegevens over zelfreflectie van de kinderen, beoordeling door andere kinderen en door de begeleiders van het kamp. Na vergelijking van de verschillende subgroepen van mishandeling, concludeerden de onderzoekers dat er geen verschil was in de effecten van verschillende typen mishandeling (fysiek, geestelijk, verwaarlozing) tussen de groepen. Ook waren de effecten hetzelfde voor jongens en meisjes van verschillende etniciteit. Wel nam de ernst van de effecten toe als er meer vormen van mishandeling naast elkaar plaatsvonden en bij frequentere of meer ernstige mishandeling.
Zijn we uniek of identiek?
Bovenstaande onderzoeken laten zien dat we in sommige gevallen, misschien tegen-intuïtief, behoorlijk identiek zijn. Uiteraard zijn er evengoed voorbeelden van wetenschappelijke artikelen in de afgelopen tijd die het tegenovergestelde illustreren. Toch weet ik nog niet zo goed wat ik nu precies moet denken hoe bovenstaande studies zich verhouden tot het belang van personalized medicine. Ookal zijn de gevolgen niet anders, de mens wil wel gezien worden in zijn persoonlijke verhaal. En misschien dat veel wijsheden paradoxaal zijn? Of zoals de dichter T.S. Eliot schreef: “Alle gevallen zijn uniek, en gelijken zeer sterk op mekaar.”
Artikels
Rohrer JM, Egloff B, Schmukle SC. Examining the effects of birth order on personality. Proc Natl Acad Sci U S A. 2015 Oct 19.
Vachon DD, Krueger RF, Rogosch FA, Cicchetti D. Assessment of the Harmful Psychiatric and Behavioral Effects of Different Forms of Child Maltreatment. JAMA Psychiatry. 2015 Oct 14:1135-1142.
