Titel: Amisulpride effect bij eerste psychotische episode
Deze post maakt deel uit van de rubriek “Psychiatrie van de Toekomst” in het Tijdschrift voor Psychiatrie, in samenwerking met De Jonge Psychiater (pdf versie)
Waarom dit onderzoek?
Eerdere onderzoeken naar de effecten van antipsychotica bij een eerste psychotische episode (epe) toonden aan dat amisulpride en olanzapine het effectiefst zijn. In sommige behandelprotocollen van epe krijgt amisulpride de voorkeur gezien de beperkte metabole bijwerkingen. Het is echter niet bekend hoe snel geswitcht moet worden bij gebrek aan effectiviteit. Evenmin is bekend of behandeling met clozapine binnen 12 weken na aanvang van behandeling met dergelijke antipsychotica remissie van epe bespoedigt.
Onderzoeksvraag
Moet amisulpride na 4 weken bij uitblijven van remissie omgezet worden naar olanzapine? Is het zinvol te starten met clozapine binnen een periode van 10 weken bij ineffectiviteit van amisulpride?
Hoe werd dit onderzocht?
Patiënten van 18-40 jaar met een epe kregen in een openlabelfase amisulpride (≤ 800 mg/dag) gedurende 4 weken (fase 1). Patiënten niet in remissie na 4 weken kregen in een dubbelblinde, gerandomiseerde trial continuering van amisulpride ofwel olanzapine (≤ 20 mg/dag) gedurende 6 weken (fase 2). Patiënten die nadien geen remissie hadden bereikt, kregen in een openlabeltrial clozapine (≤ 900 mg) gedurende 12 weken (fase 3). De primaire uitkomstmaat was het bereiken van remissie.
Belangrijkste resultaten
Van de 371 patiënten bereikten 250 (67%) in fase 1 remissie. Aan het einde van fase 2 bereikten 15 patiënten in de amisulpridegroep remissie (45%) versus 17 in de olanzapinegroep (44%; p = 0,87). Uitval en bijwerkingen waren in beide groepen gelijk, met uitzondering van gewichtstoename, die met 4,4 kg in de olanzapinegroep bijna 2 keer zo veel was als in de amisulpridegroep. 18 patiënten rondden fase 3 af, van wie 5 (28%) remissie bereikten.
Hoe zal dit onderzoek ons vak veranderen?
De belangrijkste implicatie voor de behandeling van epe is dat amisulpride zeer effectief is en in Nederland makkelijker verkrijgbaar zou moeten gaan worden. Omdat amisulpride soms pas na 10 weken effect laat zien, verdient het de voorkeur pas na 10 weken te switchen, mits het klinisch beeld dit toestaat. De auteurs concluderen dat na een eerste trial van amisulpride al clozapine moet worden geprobeerd, maar deze conclusie lijkt ons voorbarig gezien de beperkte aantallen in fase 2 en 3 en het gebrek aan onderzochte alternatieve farmacotherapeutische opties.
Referentie
Kahn RS, Winter van Rossum I, Leucht S, McGuire P, Lewis SW, Leboyer M, e.a.; OPTiMiSE study group. Amisulpride and olanzapine followed by an open-label treatment with clozapine in first-episode schizophrenia and schizophreniform disorder (OPTiMiSE): a three-phase switching study. Lancet Psychiatry 2018; 5: 797-807.
Deze post maakt deel uit van de rubriek “Psychiatrie van de Toekomst” in het Tijdschrift voor Psychiatrie, in samenwerking met De Jonge Psychiater (pdf versie)