Titel: Hoeveel gebruikers ervaren ontwenningsverschijnselen na stoppen met cannabis?
Deze post maakt deel uit van de rubriek “Psychiatrie van de Toekomst” in het Tijdschrift voor Psychiatrie, in samenwerking met De Jonge Psychiater (pdf versie).
Waarom dit onderzoek?
Cannabis is de meest gebruikte illegale drug wereldwijd. De afgelopen jaren is er een groeiende vraag ontstaan voor behandeling van stoornis in cannabisgebruik. Ontwenningsverschijnselen na stoppen met cannabis, zoals slapeloosheid, dysforie, angst en craving, kunnen bijdragen tot een terugval. Het is echter onduidelijk hoeveel gebruikers hier last van hebben. Bahji e.a. (2020) keken hoe regelmatig cannabisgebruikers ontwenningsverschijnselen ervaren.
Onderzoeksvraag
Wat is de prevalentie van ontwenningsverschijnselen na stoppen met cannabis en welke factoren dragen bij aan het ontstaan van deze klachten?
Hoe werd dit onderzocht?
Na een systematisch literatuuronderzoek werden 47 observationele studies geïncludeerd, met 50 unieke cohorten met meer dan 23.000 mensen die regelmatig cannabis gebruiken. De meeste cohorten kwamen uit Amerika, Australië en Europa. De helft van de cohorten bestond uit mensen die behandeling zochten om te stoppen met cannabis. In alle studies onderzocht men de prevalentie van ontwenningsverschijnselen met verschillende gevalideerde vragenlijsten.
Belangrijkste resultaten
De meeste studies (72%) werden beoordeeld als van redelijke kwaliteit op basis van selectie, vergelijkbaarheid en uitkomst (4-6 punten van 9 op de Newcastle-Ottawa Scale, voor observationeel onderzoek). Er was geen bewijs voor publicatiebias. Bijna de helft (47%) van alle deelnemers had last van ontwenningsverschijnselen. Factoren gerelateerd aan deze prevalentie waren: studiesetting (87% in klinische, ten opzichte van 54% in poliklinische setting en 17% in de algemene bevolking; p < 0,001), dagelijks gebruik (p < 0,001) en gelijktijdig gebruik van tabak (p = 0,02) en andere drugs (p = 0,05). De auteurs vonden geen statistisch significante associaties met alcoholgebruik, geslacht, leeftijd, etniciteit of psychiatrische comorbiditeit.
Hoe zal dit onderzoek ons vak veranderen?
Behandelaars moeten zich bewust zijn dat ontwenningsverschijnselen vaak voorkomen bij regelmatige cannabisgebruikers, voornamelijk in klinische en poliklinische setting en bij patiënten met andere stoornissen in middelengebruik. Welke ontwen-ningsverschijnselen het meeste bijdragen aan een terugval is nog niet altijd duidelijk (Bonet e.a. 2017) en werd in dit onderzoek helaas niet onderzocht (Bonet e.a. 2017). Deze kennis zou in de toekomst kunnen helpen om de ondersteuning bij het stoppen met cannabisgebruik doelge-richter te maken.
Literatuur
Bahji AB, Stephenson C, Tyo R, Hawken ER, Seitz DP. Prevalence of cannabis withdrawal symptoms among people with regular or dependent use of can-nabinoids. JAMA Netw Open 2020; 3: e202370.
Bonet U, Preuss UW. The cannabis with-drawal syndrome: current insights. Subst Abuse Rehabil 2017; 8: 9-37.