Cliënt? Ik ben toch geen advocaat?

Hamer

Hamer

Terwijl mensen met een lichamelijke ziekte nog altijd gewoon de titel patiënt krijgen wordt er in de psychiatrie steeds vaker het woord cliënt gebruikt. Bij sommige instellingen gaan ze in het eufemisme nog verder door bijvoorbeeld een term als “cliëntreis” (het behandeltraject) in te voeren. Op deze manier lijkt het nog alsof het leuk moet zijn om een ernstige hersenaandoening te hebben. Het is jammer en schadelijk dat we dit soort eufemismen toelaten omdat we daarmee onszelf, ons mooie vak en onze patiënten niet serieus nemen.

 

 

 

 

 

Laten we eerst eens gewoon beginnen bij de betekenis:

Volgens de Dikke van Dale:

  – Patiënt: zieke die onder behandeling is

  – Cliënt: 1. iem. die wordt geholpen, bv. door een advocaat, een welzijnsinstelling 2. klant

Etymologisch:

  – Patiënt: afkomstig van patientis: lijdend, verdragend, vatbaar voor

  – Cliënt: afkomstig van clientis: horige, leenman, bediende, klant

Aangezien een ‘welzijnsinstelling’ zich volgens de definitie van dat woord al onderscheidt van de gezondheidszorg kunnen we op basis van de betekenis en etymologie in ieder geval stellen dat het gebruik van het woord “cliënt” voor onze patiëntenonjuist is. 

 

Naast dat het gebruik van het woord cliënt taalkundig onjuist is kleven er ook praktische bezwaren aan. Het woord cliënt insinueert een mate van vrijwilligheid terwijl een zieke, bij wie een ziekte hem overkomt, niet veel of zelfs helemaal geen keuzevrijheid heeft ten aanzien van het wel of niet afnemen van het ‘product’ (de zorg).Het mes van dit eufemisme snijdt aan nog meer kanten. Enerzijds neem je de ziekte van je patiënten niet serieus door ze als klant in plaats van als zieke te bestempelen.Anderzijds krijgen niet zieke mensen de indruk dat ook zij ‘klant’ kunnen worden bij de psychiatrie. Dat laatste resulteert in de talloze mensen die op zoek zijn naar niet bestaande ‘gelukspillen’ die hun leven weer beter zouden moeten maken.

Daarnaast plaatst het gebruiken van cliënt in plaats van patiënt psychiatrische patiënten, en daarmee de psychiatrie, wederom in een apart hokje ten opzichte van andere medische specialismen. Ook maakt dit het voor patiënten moeilijker om hun ziekte te accepteren als ze door de professional al niet als ziek worden gezien. Dat is onverstandig in een maatschappij waarvan een groot deel nog altijd denkt dat psychiatrische aandoeningen geen ziektes zijn maar eerder te maken hebben met een vorm van egozwakte of luiheid en dat deze mensen “gewoon even moeten gaan sporten” of het bekende kopje koffie met de buurvrouw moeten gaan drinken.

Het gebruik van het woord patiënt maakt voor de hulpverlener de weg in de spreekkamer vrijer om het onderscheid te maken tussen mensen die daadwerkelijk psychiatrisch ziek zijn, de patiënten, en mensen die zich door allerlei (psychosociale) problemen niet senang voelen met hun leven. Het goed onderscheiden van ziek versus niet ziek kan weer een positief effect hebben op de lange wachtlijsten waardoor de zieke sneller behandeld kan worden. Niet zieke mensen hoeven tenslotte niet in zorg te komen bij de specialist zodat deze weer meer tijd over heeft voor het behandelen van patiënten waarvoor hij/zij is opgeleid. Dat wil niet zeggen dat deze niet zieke mensen geen probleem hebben, ongetwijfeld wel, maar het is geen ziekte, geen medisch probleem, zodoende zijn zij niet aan het juiste adres bij een medisch specialist. Laat staan in tijden waar deze specialist zijn handen al vol heeft aan zieke mensen.

 

Het wordt daarom tijd dat we stoppen met het gebruik van dit eufemisme. Als de psychiatrie als volwaardig specialisme gezien wil worden en als we onszelf en bovenal onze patiënten respecteren moeten we onszelf en hen serieus nemen. Het woord cliënt heeft daarin geen plaats. 

Geschreven door:

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Ontvang maandelijks een update over de nieuwste artikelen van De jonge psychiater

Gerelateerde artikelen
Opmerking
Opmerking
Hoe zou je deze pagina willen beoordelen?
Heb je een opbouwende opmerking?
Volgende
Laat je e-mailadres achter als we contact met je mogen opnemen over je feedback
Terug
Inzenden
Bedankt voor het achterlaten van je opmerking!