Titel: Het Werther-effect van 13 Reasons Why
Deze post maakt deel uit van de rubriek “Psychiatrie van de Toekomst” in het Tijdschrift voor Psychiatrie, in samenwerking met De Jonge Psychiater (pdf versie)
Waarom dit onderzoek?
Er was veel discussie over de Netflixserie 13 Reasons Why (releasedatum: 31 maart 2017), vooral door de expliciete suïcidescène van de 17-jarige hoofd- persoon. De producenten beweren het taboe rond suïcide in de adolescentie bespreekbaar te maken, maar de geschiedenis leert dat terughoudendheid geboden is: het Werther-effect, suïcide als kopieergedrag, is bekend van Goethes boek Het lijden van de jonge Werther. Na de Netflixserie zag men een toename in het aantal zoekopdrachten op internet naar ‘suïcidemethoden’, een mogelijke aanwijzing dat deze serie een drempelverlagend effect zou kunnen hebben voor kwetsbare adolescenten. Niederkrotenthaler e.a. (2019) onderzochten of het aantal suïcides onder jongeren veranderde na het uitkomen van de serie.
Onderzoeksvraag
Is de Netflixserie 13 Reasons Why geassocieerd met een toename van suïcides in de vs?
Hoe werd dit onderzocht?
De maandelijkse suïcidecijfers uit de Amerikaanse cdc- en Prevention’s wonder-database werden opgevraagd over 1999-2017. Deze gegevens werden, voor mannen en vrouwen, onderverdeeld in leeftijdscategorieën: 10-19 j, 20-29 j en > 30 j. Parallel hieraan werd informatie op Twitter en Instagram verzameld om te onderzoeken hoeveel aandacht er voor de serie in deze periode was en of deze in verband kon worden gebracht met de suïcidecijfers. Het aantal te ver- wachten suïcides vanaf april 2017 werd berekend op basis van de cijfers voor de releasedatum, en vergeleken met het aantal geregistreerde suïcides erna.
Belangrijkste resultaten
De observatie van de sociale media toonde dat het onderwerp veelbesproken was in april-juni 2017, wat daarna sterk afnam. Het aantal suïcides na april 2017 lag boven het 95%-betrouwbaarheidsinterval van de voorspelling voor 10-19-jarigen: een statistisch significante verhoging met 13% (94 suïcides) t.o.v. de voorspelling. Vrouwen waren sterker vertegenwoordigd daarbij. Dit gold niet voor de andere leeftijdsgroepen.
Hoe zal dit onderzoek ons vak veranderen?
Een mediacode geeft adviezen voor de berichtgeving rondom suïcides, maar sociale media, populair onder jongeren, laten zich niet sturen door mediacodes. De psychiater dient zich bewust te zijn van de impact van series als 13 Reasons Why, maar ook van de aandacht op sociale media die zulke series genereren. Dit vraagt alertheid in de spreekkamer wat betreft suïcidetaxatie bij de groep die zich identificeert met de hoofdpersoon en om betrokkenheid in maatschap- pelijke discussies rondom de rol van moderne media in suïcidepreventie. Intussen heeft Netflix op advies van medische experts de expliciete suïcide-scène uit de serie verwijderd).
Referentie
Niederkrotenthaler T, Stack S, Til lB, Sinyor M, Pirkis J, Garcia D, e.a. Association of increased youth suicides in the United States with the release of 13 Reasons Why. JAMA Psychiatry 2019; doi: 10.1001/ jamapsychiatry.2019.0922.
Deze post maakt deel uit van de rubriek “Psychiatrie van de Toekomst” in het Tijdschrift voor Psychiatrie, in samenwerking met De Jonge Psychiater (pdf versie)
