Op 26-2-2020 verscheen het artikel “Euthanasie binnen de eigen muren? De GGZ twijfelt.” in Trouw. Het artikel schetst een genuanceerd beeld rondom de praktijk en de bezwaren van psychiaters om euthanasie aan hun patiënten te verlenen. In het artikel komt echter één aspect naar voren dat de discussie volgens mij vertroebeld, namelijk dat euthanasie een middel zou zijn om suïcide te voorkomen. Vandaar mijn vraag: is euthanasie in de GGZ wel een doelmatig middel voor suïcidepreventie?
Suïcide is een verschrikkelijke dood, gedreven door wanhoop, eenzaam, en met veel leed voor nabestaanden. Helaas heb ik in mijn kennissenkring meerdere keren een suïcide meegemaakt en het leed is altijd groter dan je je van te voren kunt voorstellen. Psychiater Blom beargumenteert in het Trouw artikel dat euthanasie dit leed kan voorkomen of verzachten. Helaas blijkt een groot deel van de suïcides of suïcidepogingen in een opvlamming van aanwezige wanhoop of onder invloed van alcohol of drugs te worden gepleegd. Euthanasie is in deze gevallen geen alternatief, want er is geen sprake van een doordachte keuze. Het is dus de vraag of er suïcides voorkomen worden door het alternatief van euthanasie te bieden.
Ter preventie van suïcide moeten we juist voorzichtig zijn steeds de optie van het gekozen levenseinde te benoemen. Stelliger gezegd, zoals het op de website van 113 staat: “De kern van suïcidaal gedrag is het idee: als ik er niet meer ben, hoef ik niet meer te lijden. Bevestiging van dit idee kan de grond onder de voeten weg slaan van suïcidale mensen die nog met hun nagels trachten vast te houden aan het leven.” De terughoudendheid van psychiaters om euthanasie te verlenen aan hun patiënten, is niet alleen begrijpelijk, maar wellicht ook noodzakelijk.
