Daar is ie weer! De seizoenale artikelselectie om de meest in het oog springende wetenschappelijk-psychiatrische publicaties van de herfst van 2023 in sneltreinvaart met jullie door te nemen. Bij deze de selectie met interessante artikelen die in deze periode uitkwamen met een globale beschrijving en een link naar het artikel zelf. Heb je een suggestie voor een artikel, lees je iets interessants in de krant, via een app of op je tablet, e-mail ons dan op [email protected] zodat wij het artikel op kunnen nemen in onze lijst! Veel leesplezier.
Een internationale groep experts met DJP-bijdrage stelde een internationale onderzoeksagenda voor clozapine-resistente schizofrenie op (Lancet Psychiatry).
Medicatie
6 weken na een enkele dosis psilocybine voor een matig ernstige tot ernstige depressie waren in vergelijking met niacinebehandeling beduidend meer patiënten opgeknapt (N=104; JAMA).
Een kleine RCT-pilot laat zien dat het middel Solriamfetol, dat gebruikt wordt bij de behandeling van narcolepsie, ook effectief lijkt voor de behandeling van ADHD. (N=60, Journal of Clinical Psychiatry)
Het toevoegen van celecoxib aan vortioxetine bij de behandeling van de cognitieve symptomen van een majeure depressie (MDD) is niet effectiever dan met vortioxetine alleen. (RCT, N=119, Journal of Clinical Psychiatry)
Bij kinderen en adolescenten met een unipolaire depressie werd geen verhoogd risico op manie gevonden na starten met een antidepressivum (N=4400; JAMA Psychiatry).
Het toevoegen van cariprazine aan antidepressiva heeft geen additioneel effect op depressieve klachten ten opzichte van placebo. (N=750, Journal of Clinical Psychiatry)
Het blijkt een effectieve interventie om ouderen die in het ziekenhuis worden opgenomen en benzodiazepines gebruiken een tapering schema aan te bieden (na 3 maanden 27% gestopt), het advies te geven om te stoppen (na 3 maanden 15% gestopt) in vergelijking met placebo (na 3 maanden 1.8% gestopt). (RCT, N=215, International Journal of Geriatric Psychiatry)
Een fase-3 trial laat zien dat subcutane toepassing van ketamine effectief is in de behandeling van depressie ten opzichte van placebo. (British Journal of Psychiatry)
Lecanemab, een monoklonaal antilichaam, zorgde bij de patiënten met vroege-fase Alzheimer voor een significante (en mogelijk ook klinisch relevante) vertraging in achteruitgang op symptomatisch en functionele scores en was geassocieerd met minder amyloïdplaques dan placebo (N=1795; NEJM).
De eerste gerandomiseerde studie naar dosisverlaging versus doorgaan met antipsychotica vond dat verlagen van de dosering geen verbetering in functioneren gaf, maar wel gepaard ging met meer ernstige opnames (N=253; Lancet Psychiatry).
Epidemiologie
Een follow-up studie in Frankrijk laat zien dat van iedere 100 mensen die een TS deden, er 1 het daaropvolgende jaar overlijdt aan suïcide. Een verhoogd risico op overlijden binnen 1 jaar werd gevonden bij mannen en bij een leeftijd boven de 45 jaar. (N=7406, Journal of Clinical psychiatry)
Personen die de SEH bezoeken wegens een middelen-geïnduceerde psychose hebben een meer dan 163 zo groot risico om een schizofreniespectrumstoornis te ontwikkelen als personen uit de algemene bevolking in de loop van 3 jaar (N= 10 miljoen Canadezen; JAMA Psychiatry).
Een omvangrijke review vond geen duidelijk patroon van toegenomen psychiatrische klachten of aandoeningen door de COVID-19 pandemie (Lancet Psychiatry).
In een grote survey in 29 landen bleek het risico op een psychiatrische aandoening gedurende het leven ongeveer bijna 30% voor mannen en vrouwen en de mediane age-at-onset 19 jaar (N=157000 respondenten; Lancet Psychiatry).
Psychotherapie
Een online behandelprogramma met daarin 9 weken lang cognitieve gedragstherapie blijkt effectief voor de behandeling van postpartumdepressie. (RCT, N=183, Acta Psychiatrica Scandinavica)
CGT is de meest effectieve psychotherapie bij GAS, zo vond een meta-analyse (N=5600 patiënten met GAS; JAMA Psychiatry).
Genetica
Uit functionele onderzoeken, waaronder gebruik makend van iPS cellen, blijkt dat genetische varianten geassocieerd met psychiatrische aandoeningen mogelijk via dysfunctie in magnesiumtransport het risico op deze aandoeningen vergroot en dat dezelfde symptomen in verschillende aandoeningen wellicht eenzelfde genetische basis hebben (N=2,221 onderzochte genetische varianten; Nature Genetics).
Diepe hersenstimulatie
Ook op de lange termijn (11 jaar follow-up) blijkt diepe hersenstimulatie in de ‘subcallosal cingulate gyrus’ effectief in de behandeling van therapieresistente depressie met respectievelijk 75% en 62.5% respons en remissie. (N=16, Journal of Clinical Psychiatry)
DBS op de gyrus cinguli subcallosum bleek in 9 van de 10 patiënten met therapieresistente depressie effectief in het verminderen van hun depressie en bovendien vonden de auteurs met AI en electrofysiologie een biomarker die respons voorspelde (N=10; Nature).
