Kan cannabidiol, een stof die van nature in cannabis voorkomt, mensen met psychosegevoeligheid helpen? Onderzoekers hebben goede hoop. Binnenkort start in het Universitair Medisch Centrum in Utrecht de Canglia-studie om dit grondig uit te zoeken.
Mensen die psychotische klachten ervaren krijgen vaak medicijnen voorgeschreven die de klachten tegen moeten gaan. Hoewel deze antipsychotica de kans op een volgende psychose aanzienlijk verlagen, leveren de medicijnen niet altijd het juiste effect en zorgen ze bovendien voor een groot aantal bijwerkingen. Er is daarom vraag naar nieuwe antipsychotische medicijnen, en cannabidiol lijkt een veelbelovende kandidaat.
Cannabidiol
Cannabidiol is een stof die van nature in cannabis voorkomt. Van cannabidiol word je echter niet high of stoned. Die effecten worden veroorzaakt door een ander bestanddeel in cannabis: THC. Er zijn verschillende soorten onderzoek uitgevoerd naar de antipsychotische eigenschappen van cannabidiol. Ten eerste laten diverse neuropsychologische studies met gezonde vrijwilligers zien dat acute effecten van THC, zoals milde hallucinaties, angstgevoelens en een verslechtering van het denkvermogen, afnemen door toediening van cannabidiol. Uit grootschalige studies waarin mensen worden gevolgd in de tijd blijkt bovendien dat bij het gebruik van cannabis met veel cannabidiol het risico op de ontwikkeling van een psychose lager is dan bij het roken van sterke wiet met veel THC. Neuroimaging onderzoeken laten zien dat cannabidiol en THC mogelijk tegengestelde effecten hebben in juist die hersengebieden die betrokken zijn bij psychotische stoornissen, zoals het striatum of de hippocampus.
De eerste onderzoeken waarin patiënten met een psychotische stoornis behandeld zijn met cannabidiol laten veelbelovende resultaten zien. De meeste patiënten vertoonden een significante klinische verbetering na vier weken van enkel behandeling met cannabidiol, zonder noemenswaardige bijwerkingen. In de grootste klinische trial die tot dusver uitgevoerd is vergeleken onderzoekers aan de Universiteit van Keulen de effecten van cannabidiol met die van het reguliere antipsychotische geneesmiddel amisulpride. Na vier weken van behandeling bleek cannabidiol (800 mg oraal) even effectief als amisulpride in het verminderen van psychotische klachten. Echter, patiënten die cannabidiol hadden gekregen hadden significant minder last van bijwerkingen. Bovendien waren de voornaamste bijwerkingen, zoals vermoeidheid en slaperigheid, mild en ongevaarlijk.
Onderzoekscall
Cannabidiol lijkt dus een middel met antipsychotische eigenschappen, zonder noemenswaardige bijwerkingen. Ondanks dit potentieel van cannabidiol als nieuw antipsychotisch medicijn is er nog weinig bekend over de precieze werking van de stof. Mogelijk beïnvloedt cannabidiol de werking van microglia; de immuuncellen in de hersenen. Een onderzoeksteam onder leiding van Dr. Matthijs Bossong in het Universitair Medisch Centrum Utrecht bekijkt daarom in de Canglia-studie wat het effect is van een behandeling met cannabidiol op de activiteit van microglia. Het effect van cannabidiol wordt vergeleken met het effect van een placebo; een middel zonder werkzame stof. Het onderzoek omvat onder meer bloedafname, PET-scans en vragenlijsten.
In eerste instantie gaat het onderzoek lopen bij 50 personen. Het gaat om mensen met een diagnose schizofrenie in de leeftijd van 18 – 40 jaar, die minder dan 5 jaar geleden een eerste psychose hebben gekregen. Het is nog mogelijk om deel te nemen. Meer informatie is te vinden op www.umcutrecht.nl/Hersencentrum/CANGLIA-studie .
