In de westerse samenleving wordt het gebruik van alcohol als normaal beschouwd. Hoewel er meer en meer signalen komen dat het gebruik hiervan toch in vraag gesteld kan worden. Een mooi voorbeeld hiervan is “Tournee Minerale”, de alcoholvrije februarimaand die dit jaar zijn 2de editie in Vlaanderen heeft en heuse furore maakt. Maar ook de talrijke negatieve reacties op het interview met Sam Louwijck die als recidivist-rijden-onder-invloed vond dat zijn straf te zwaar was, laat zien dat er momentum aanwezig is om de norm van alcoholgebruik te gaan wijzigen.
Het is dus niet ondenkbaar dat meer mensen met een stoornis van alcoholgebruik zich gaan presenteren aan de hulpverlener (of dat de hulpverlener meer aandacht aan het alcoholgebruik van zijn patiënt gaat richten). Daarom komen de richtlijnen van de American Psychiatric Association (APA) omtrent de behandeling van de alcoholstoornis op een gepast moment. Het gaat hier niet om de behandeling in de fase van ontwenning, die reeds goed gekend is bij psychiaters en andere artsen maar wel op de daaropvolgende fase van abstinentie die zo mogelijk nog moeilijker is voor de patiënt.
Deze richtlijnen zijn gebaseerd op de meta-analyse uit 2014 (en aangevuld met nieuwe studies) en geven “aanbevelingen” en “suggesties” op basis van de wetenschappelijk literatuur omtrent de medicamenteuze behandeling/ondersteuning van alcoholafhankelijkheid. De richtlijnen gaat niet over psychosociale interventies (maar volg deze link naar een cochrane studie hierover) doch verwijzen hier wel expliciet naar dat deze ook standaard moeten horen tot een behandelplan voor de patiënt.
Een korte samenvatting volgt hieronder (maar lees zeker de hele samenvatting van de richtlijn want bedraagt slechts enkele pagina’s lang!):
- Aanbevelingen:
Evalueer voor comorbide middelgebruik en comorbide psychiatrische stoornissen en bevraag de doelstelling en voorkeuren van de patiënt voor zijn behandeling
Stel naltrexone en/of acamprosaat voor bij matig tot ernstige problemen indien het doel is om te minderen en/of te stoppen met alcohol
Stel naltrexone voor bij matig tot ernstige problemen met alcohol en comorbide opioiden gebruik indien doel is om opioidengebruik te doen minderen of stoppen.
Vermijd acamprosaat bij ernstig nierinsufficientie
Vermijd naltrexone bij acute hepatitis, leverfalen of simultaan gebruik van opioiden
Vermijd benzodiazepines en antidepressiva behalve bij behandeling van ontwenning of een comorbide stoornis
Vermijd farmacologische behandelingen bij zwangere vrouwen en/of borstvoeding
- Suggesties:
Topiramaat of Gabapentine kan gebruikt worden bij matig tot ernstige alcoholproblemen indien doel is om te minderen en/of te stoppen met alcohol.
Disulfiram can gebruikt worden bij matig tot ernstige alcoholproblemen indien abstinentie als doel wordt gesteld.
