De Nederlandse zorg is op dit moment doordrenkt met COVID-19. De feiten, cijfers en ontwikkelingen blijven je om de oren vliegen. Het lijkt nergens anders meer over te gaan. Inmiddels begint de impact in de psychiatrie ook steeds duidelijker te worden. De wetenschap laat zien dat je niet continu het nieuws moet volgen om mentaal gezond te blijven, dus DJP houdt je up-to-date door de nieuw verschenen stukken van afgelopen week te bundelen. Ook blikken we vooruit qua bijscholing, zo is er 2 april om 20.15 uur een webinar van de NVvP via Federatie Medisch Specialisten. Voor live updates: blijf de websites van het RIVM en de NVvP in de gaten houden. Zet hem op deze week! Zorg goed voor patiënten, elkaar en jezelf.
Media
Van het koningshuis tot daklozen, de aandacht voor psychische gevolgen was groot deze week. De correspondent riep op de psychiatrisch patienten vooral niet te vergeten. Zorgorganisatie Lentis blijkt voorloper in het omtoveren van een medische afdeling in een corona afdeling voor psychiatrisch patienten waar ook zuurstof gegeven kan worden. Dit terwijl andere psychiatrie afdelingen juist in deze tijden worden gesloten, zoals in Breda. Psychiater Bram van der Boom schoolt in online behandelen. De Volkskrant beschrijft de plotselinge, overweldigende belangstelling voor deze vorm van behandelen in huidig corona tijdperk. Psycholoog Stef Joos roept juist op ons niet achter de schermen te verstoppen en op te passen voor verwaarlozing van patiënten die niet aan online behandeling mee kunnen doen. Het sociale weefsel van de groep ontvalt hen en Stef roept psychologen op juist wel langsgaan of bellen. MIND heeft een digitale huiskamer opgezet waar patiënten live tussen 11 uur en 16 uur kunnen praten. Koningin Maxima klopte als een van de eerste gasten per video aan bij de huiskamer. Mensen met hypochondrie en angst kunnen terecht in besloten social media groepen, stond er afgelopen week in het NRC. De Volkskrant doet nog een duit in het zakje over het eenzaamheidsvirus: afstand houden leidt tot meer eenzaamheid. Vervolgens leidt dit volgens VICE weer tot alcoholisme. Medisch Contact beschrijft hoe wetenschapper en waakhond van de epidemiologie John Ionnadis waarschuwt voor onzuivere wetenschap en hierdoor ongefundeerd handelen. John heeft naar eigen zeggen vooral te lijden onder een pandemie aan e-mails. Psychiaters waarschuwen in de New York Times dit weekend voor het gebruik van chloroquine, net zoals onze eigen DJP-ers Anna Nienhuis en Lineke Tak vrijdag op onze website al deden.
Richtlijnen
Zoals in de eerdere updates ook al vermeld, zijn er in Nederland en Vlaanderen COVID-19 dossiers en richtlijnen van de NVvP, VVvP, GGZ NL beschikbaar. We raden aan deze dossiers als uitgangspunt te gebruiken. Daarnaast werd deze week door de NVvP een besloten Corona GGZ Forum opgericht. Leden ontvingen hiervoor een uitnodiging en kunnen er belangrijke documenten delen. Enkele nieuwe praktische handvatten lichten we hieronder nog uit.
De NIV publiceerde deze week een handreiking en stroomschema voor delier bij patiënten met COVID-19, met het accent op wat te doen als off-label COVID-19-medicatie als chloroquine, lopinavir of ritonavir wordt voorgeschreven. Het behandelteam van het Jeroen Bosch ziekenhuis maakte een handig zakkaartje met basiskennis over COVID-19. The Royal college of psychiatrists heeft verschillende aandachtspunten voor psychofarmacagebruik bij COVID-19 op een rij gezet. Ook de clozapinepluswerkgroep en het kenniscentrum bipolaire stoornissen geven belangrijke handvatten voor het gebruik van clozapine en lithium indien sprake is van COVID-19.
Wetenschap
Surveys uit de Verenigde Staten weergeven een toename van stress- en angstklachten gedurende de huidige pandemie. The Lancet publiceerde in februari een overzichtelijk quick review over de psychologische impact van quarantaine. Daarnaast herinnert een genuanceerd editorial ons er aan dat er nog weinig bewijs is voor acute psychologische interventies bij crisis-gerelateerd trauma. In een bericht van de American Psychiatry Association worden aanbevelingen gegeven voor het beperken van de risico’s voor ‘besmettingsstigma’. Op de website van de European Society for Child and Adolescent Psychiatry staat een groot overzicht aan artikelen relevant voor de kinder- en jeugdpsychiatrie.
Politiek
Ook in den Haag werd er niet stilgezeten. Het kabinet heeft afspraken gemaakt met verschillende organisaties met de bedoeling huisuitzettingen te stoppen tijdens de coronacrisis. Ook werden er nieuwe bezoekersregelingen vastgesteld voor patiënten opgenomen in de geestelijke gezondheidszorg. En werd er een richtlijn opgesteld voor de opvang van dak- en thuislozen. Op 24 maart jl. kreeg de tweede kamer een technische briefing over COVID-19. Via deze link kom je bij de presentatie.
Bijscholing
Aanstaande donderdag 2 april om 20.15uur kan men de eerste COVID-19 Psychiatrie webinar van de NVvP via FMS aanschouwen. De Amerikaanse BBRF organiseert dinsdag 31 maart een speciale webinar over hoe mentaal gezond te blijven tijdens de COVID-19 pandemie. LSHTM, het instituut van John Snow, biedt een online course met de laatste inzichten. Cognitieve assessments kunnen ook online gewoon doorgaan, de instructies heeft Montreal Cognitive Assessments (MOCA) online gezet.
Ga jij aan de slag op een COVID-19 afdeling of op de IC? Omscholen is soms noodzakelijk en op de website van de FMS staan allerlei presentaties van ziekenhuizen waar collega’s je al voor gingen.
