Wat wil je later worden? Eva, de coassistent van 22 jaar met lange paardenstaart, staart langs de rand van haar bril naar haar zelfgesmeerde boterhammen en antwoord beleefd. ‘Ik vind psychiatrie ook heel erg leuk. Maar Interne staat bovenaan mijn lijstje’.
‘En waarom interne?’ Ik vraag het wel maar denk het antwoord al te weten. Eva vindt het vast leuk om te puzzelen wat er nu precies aan de hand is met de patiënt. Of erger, ze denkt dat ze echt mensen kan gaan genezen als internist.
Het is waarschijnlijk een vraag die iedere begeleider van coassistenten zichzelf hoort vragen. Wat wil je later worden? De meeste coassistenten weten dan al erg goed wat de vervolgstappen zijn en welk specialisatiegebied het beste bij haar/hem past. Gedurende het coschap-carrièrespel hebben ze daar argumenten bij bedacht die hout snijden, en vaak lukt het hen om uiteindelijk te worden waar ze van dromen.
Toch denk ik dat die dromen lang niet aan de verwachtingen kunnen voldoen. Want wat kun je nou van jezelf en van je keuzes verwachten als je 22 bent? in hoeverre weet jij dan al wat jij over 10 jaar wil gaan doen? Hoe denk je dan over het leven na? Sterker nog, hoe kun je in godsnaam weten dat je op je 15e al dokter wil worden als je vakkenpakket op de middelbare school moet aansluiten bij een mogelijke studie geneeskunde?
We weten 1 ding zeker, we willen dokter worden. Maar die keuze is niet gebaseerd op een afgewogen beslissing als je 15 bent. Die is gebaseerd op een prematuur idealisme of een infantiel besluit waarbij je denkt dat een dokter levens red, mensen helpt of waarin je deze keuze laat bepalen door de beroepsvoorkeur van je ouders. Je stort je in een studie die altijd langer dan 10 jaar duurt en waarvan je niet eens weet wat het betekent om dokter te zijn en of je het wel zo leuk gaat vinden. Bovendien, alle andere carrières zijn dan al niet meer mogelijk. Je kan dan alleen nog maar dokter zijn. En dan ben je 30, zit je midden in een promotietraject, moet je nog 6 jaar specialiseren, en wil je opeens kinderen. Wil je dan nog steeds levens redden?
En hoe is dat verlangen dan als je 40 bent? Wil je dan nog steeds doktertje spelen? Misschien wil je dan wel fotograaf worden? Of zie je jezelf een eigen Bed&Breakfast openen in de Provence. Zucht. Ik droom nog steeds van een profvoetballersbestaan; scoren in de finale van het WK-voetbal Alleen, nu ben ik al psychiater en kan ik niets anders meer worden.
Eva, de coassistent met paardenstaart, kwam na wat aarzeling terug op mijn vraag. Ze vertelde dat haar vader was overleden aan kanker. ‘Toen ik zag hoe mooi en warm de oncoloog met mijn vader omging, hem daadwerkelijk kon helpen om zijn laatste maanden om een liefdevolle manier door te brengen, wist ik dat dokter zijn voor mij de betekenisvolste manier is om echt iets van dit leven te maken’
En ik staarde naar mijn pistolet met luxe beleg. Niets is wat het lijkt. Misschien kan ik ook nog internist worden.